Candida albicans to komensalny grzyb drożdżakowy bytujący na powierzchni błony śluzowej jamy ustnej, przewodu pokarmowego i narządów płciowych człowieka. Dysbioza będąca wynikiem stosowania antybiotyków , leków immunosupresyjnych i zabiegów medycznych upośledzających integralność bariery śluzówkowo- skórnej lub zaburzają ochronne mechanizmy gospodarza – umożliwia C. albicans stanie się patogenem oportunistycznym i powodują wyniszczającą chorobę śluzówkowo- skórną , która może powodować infekcje ogólnoustrojowe.
Kolonizacja jamy ustnej, pochwy i jelit zwykle rozwija się w okresie niemowlęcym, głownie w czasie porodu pochwowego oraz karmienia piersią. Nosicielstwo C. albicans przebiega bezobjawowo u większości osób, a choroba zwykle pojawia się, gdy dochodzi do zaburzeń homeostazy gospodarza oraz jego mikrobioty. U ludzi C. albicans jest wystawiony na działanie otaczającego pH w zakresie od lekko zasadowego do kwaśnego. Dlatego candida albicans jest w stanie przystosować się do dynamicznych zmian pH ludzkiej krwi i tkanek( pH ludzkiej krwi i tkanek jest lekko zasadowe, podczas gdy pH przewodu pokarmowego waha się od bardzo kwaśnego, do bardziej zasadowego).
Wśród pierwszych białek zidentyfikowanych jako ważne dla adaptacji do zmieniającego się pH były dwie β-glikozydazy ściany komórkowej Phr1 i Phr2. PHR1 ulega ekspresji przy neutralnym zasadowym pH. Natomiast PHR2 ulega ekspresji głównie przy kwaśnym pH. Odpowiednio, Phr1 jest wymagany w przypadku infekcji ogólnoustrojowych, a Phr2 jest niezbędny w przypadku infekcji pochwy. Jeśli naczytałeś się głupot, że wystarczy się ” odkwasić”, by pozbyć się kandidy…. to muszę Cię zmartwić 🙂
C. albicans jest nie tylko w stanie “wyczuć” i przystosować się do pH środowiska, ale może również modulować pH zewnątrzkomórkowe, aktywnie alkalizując otaczające środowisko w przypadku niedoboru składników odżywczych, a tym samym automatycznie indukując tworzenie strzępek.
Odżywianie jest centralnym i podstawowym warunkiem przetrwania i wzrostu wszystkich żywych organizmów. Zdolności adaptacyjne metaboliczne pośredniczą w efektywnym przyswajaniu alternatywnych składników odżywczych w dynamicznych środowiskach. Ta elastyczność metaboliczna jest szczególnie ważna dla grzybów chorobotwórczych podczas infekcji różnych nisz żywicielskich. Uważa się, że glikoliza, glukoneogeneza i reakcje głodowe przyczyniają się do kolonizacji i patogenezy gospodarza, ale ich specyficzny wkład może być wysoce niszowy i nadal jest tylko częściowo poznany. U zdrowych osób C. albicans występuje głównie jako część mikrobiomu przewodu pokarmowego. Chociaż stężenie składników odżywczych w tym środowisku może być naturalnie wysokie, uważa się, że wzrost grzyba jest kontrolowany poprzez konkurencję z innymi członkami flory bakteryjnej jelit.
Podsumowując, podczas infekcji głównymi źródłami składników odżywczych dla C. albicans mogą być glukoza, lipidy, białka i aminokwasy pochodzące od gospodarza, w zależności od niszy anatomicznej. Oprócz możliwości indywidualnego wykorzystania tych różnych składników odżywczych, zdolność C. albicans do szybkiego i dynamicznego reagowania na wywołane przez gospodarza i patogeny zmiany w dostępności składników odżywczych w mikrośrodowisku przyczynia się do jego sukcesu jako patogenu.
Dieta
Schemat korzystnego wpływu diety: bogatej w błonnik roślinny, witaminy, mikroelementy, wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 oraz probiotyki/prebiotyki na mikrobiotę jelitową. Dieta oparta na pełnowartościowych pokarmach roślinnych, w tym warzywach, owocach, produktach pełnoziarnistych, orzechach i nasionach, w połączeniu z porcją produktów pochodzenia zwierzęcego (mięso, nabiał i jaja) lub owocami morza dostarcza znaczne ilości błonnika, przeciwutleniaczy, a także witamin, takich jak witaminy D i E, kwasy tłuszczowe omega-3 i mikroelementy, takie jak selen. Ponadto suplement probiotyczny lub prebiotyczny jest ważny, aby zapobiec dysbiozie jelitowej. Dieta ta przyczynia się do wzrostu produkcji krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA) i wydzielania śluzu, a także do wzrostu liczby bakterii beztlenowych, takich jak gatunki Lactobacillus i Bifidobacterium. Grzyby chorobotwórcze są znacznie zmniejszone u osób spożywających tę dietę. Wszystkie te warunki sprzyjają bioróżnorodności mikrobioty jelitowej. Skorzystaj z profesjonalnej opieki dietetyka klinicznego Lubliniec mgr Michał Strużyk, by odzyskać zdrowie i dobre samopoczucie.
Witamina D
Witamina D jest syntetyzowana w skórze po ekspozycji na słońce lub jest pozyskiwana z pokarmów, takich jak niektóre ryby, żółtka jaj, produkty mleczne i grzyby. Bouzid i wsp. wykazali, że witamina D3 Działa jak fungicyd, a rozpuszczalne w tłuszczach właściwości tej witaminy zmieniły integralność błon komórkowych grzybów, co spowodowało uzyskanie właściwości przeciwgrzybiczych. Zgodnie z tym badaniem, witamina D3 wpływ na metabolizm węglowodanów i biogenezę rybosomalną u C. albicans.
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 zawierają kwas α-linolenowy (18:3 ω-3), kwas stearydonowy (18:4 ω-3), kwas eikozapentaenowy (EPA; 20:5 ω-3), kwas dokozapentaenowy (22:5 ω-3) i kwas dokozaheksaenowy (DHA; 22:6 ω-3). Tłuszcz ssaków morskich i wątroba ryb białych zawierają długołańcuchowe kwasy tłuszczowe, takie jak EPA i DHA. Różne badania wykazały, że EPA i DHA są korzystne nie tylko dla zdrowia serca, mózgu i oczu, ale także dla układu odpornościowego. Istnieją dowody na to, że wielonienasycone kwasy tłuszczowe i ich pochodne estrowe są skuteczne przeciwko różnym patogenom jamy ustnej, w tym C. albicans.
Właściwości przeciwgrzybicze naturalnych związków pozyskiwanych z różnych produktów spożywczych i roślin są znane w medycynie tradycyjnej. W licznych badaniach na całym świecie analizowano właściwości przeciwdrobnoustrojowe tych różnych roślin, z których wiele wykazuje naturalną aktywność przeciwgrzybiczą. Należą do nich czosnek (Allium sativum), cynamon (Cinnamomum verum), trawa cytrynowa (Cymbopogon citratus), olej kokosowy, imbir, wodorosty (algi), tymianek, oliwa z oliwek, fermentowane warzywa, ocet jabłkowy i jogurt.
Czosnek (A. sativum) należy do rodziny Alliaceae i jest szeroko stosowany do celów leczniczych od tysięcy lat. Świeżo rozdrobnione homogenaty czosnku zawierają składniki aktywne, takie jak allicyna, która ma właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze. Allicyna hamuje rozwój grzybów poprzez hamowanie dehydrogenazy bursztynianowej. Doniesiono, że czosnek ma wpływ na skład lipidowy zewnętrznej powierzchni C. albicans. Ponadto stwierdzono, że ekstrakt z czosnku hamuje wzrost C. albicans poprzez tworzenie wgłębień na powierzchni. Low i wsp. wykazali, że leczenie ekstraktem z czosnku zapobiegało przechodzeniu komórek drożdży do strzępek, a ekspresja SIR2 była obniżona, gdy stężenie ekstraktu z czosnku było zwiększone, co wskazuje, że czosnek i jego bioaktywne składniki hamowały produkcję strzępek C. albicans i wpływały na ekspresję genu SIR2. Związek ajoen, pochodzący z etanolowego ekstraktu z czosnku, hamuje syntezę fosfatydylocholiny w cytozolu i zapobiega przemianom morfogenicznym grzybów. W ostatnim czasie pojawiło się kilka doniesień wskazujących na potencjał terapeutyczny aglutyniny A. sativum (ASA), lektyny wyizolowanej z cebulek czosnku. Działanie przeciwgrzybicze ASA stwierdzono w stosunku do różnych szczepów Candida glabrata i Candida auris. Ponadto komórki grzybów traktowane ASA wytwarzały nadtlenek wodoru, a leczenie ASA miało wpływ na ich integralność komórkową.
Cynamon (C. verum) to przyprawa znajdująca się w wewnętrznej korze drzew cynamonowych. Ma właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwutleniające i przeciwalergiczne. Głównym zastosowaniem cynamonu w kuchni jest przyprawa i środek aromatyzujący. Atai i in. ocenili Absinthium artemisia, eukaliptus, cebulę, cynamon, kurkumę, szałwię, miętę i Calendula officinalis przeciwko szczepom C. albicans i stwierdzili, że wszystkie osiem wykazuje właściwości przeciwgrzybicze. W porównaniu z cebulą, miętą, C. officinalis i szałwią, cynamon miał większą moc i większą skuteczność, podczas gdy kurkuma, A. artemisia i eukaliptus miały podobne działanie. W leczeniu patogenów próchnicy zębów w Indiach dalchini (Cinnamomum zeylanicum; kora blume) jest często moczona w wodzie i stosowana jako płyn do płukania jamy ustnej. Wzrost C. albicans był hamowany przez ekstrakt z dalchini przez dłuższy okres niż w przypadku amfoterycyny B. Dodatkowo ekstrakty z liści i kory cynamonu hamowały Fusarium graminearum, Fusarium proliferatum, A. fumigatus i Trichophyton rubrum. Carvalho i wsp. stwierdzili, że olejki eteryczne cynamonowe ekstrahowane z C. zeylanicum były skuteczne w hamowaniu kilku czynników wirulencji klinicznych szczepów C. albicans, w tym produkcji proteinazy, tworzenia rurki zarodkowej i adhezji Candida do komórek nabłonka policzków. In vitro aldehyd cynamonowy i eugenol, które są głównymi składnikami olejków eterycznych z cynamonu, zapobiegły wzrostowi 80% szczepów dermatofitów wyizolowanych od pacjentów z dermatofitozą. Tran i wsp. wykazali, że zarówno olejki eteryczne z kory cynamonu, jak i z liści są zdolne do wywierania działania przeciwgrzybiczego przeciwko C. auris i C. albicans poprzez uszkadzanie struktury błony grzybowej.
Fermentowane warzywa zawierają szeroką gamę bakterii, które biorą udział w trawieniu, działaniu przeciwpatogennym i immunomodulującym. Naturalne bakterie znajdujące się na powierzchni warzyw służą jako kultury starterowe do fermentacji. Węglowodany roślinne są następnie wykorzystywane i przekształcane w kwas mlekowy przez te bakterie. W procesie fermentacji powstają inne związki, takie jak dwutlenek węgla, kwas octowy i substancje bioaktywne. Podczas tego procesu fermentacji komórki drobnoustrojów szybko się namnażają, a ekosystem zmienia się w czasie, przy czym różne gatunki dominują na różnych etapach fermentacji. Lactobacillus plantarum, Lactobacillus brevis i Lactobacillus sakei należą do bakterii kwasu mlekowego występujących w fermentach z kiszonej kapusty i kimchi. Bakterie te dostarczają sygnałów immunomodulujących, wspomagają procesy trawienne, wytwarzają związki bioaktywne (np. izotiocyjaniany) i tłumią patogeny poprzez produkcję kwasów i bakteriocyn. Wykazano, że kilka izolatów bakteryjnych z kiszonej kapusty lub kimchi działa przeciwbakteryjnie przeciwko grzybom chorobotwórczym. Trzy szczepy L. plantarum wyizolowane z kimchi wykazywały działanie przeciwgrzybicze wobec C. albicans, o czym świadczy znaczny spadek wzrostu grzybów. Ponadto produkty Lactobacillus z kimchi wzmacniały odporność błony śluzowej poprzez zwiększanie poziomu wydzielniczego IgA u myszy i wykazywały aktywność anty-C. albicans.
Jogurt to sfermentowane mleko zakwaszone żywotnymi i dobrze zdefiniowanymi bakteriami (Lactobacillus bulgaricus i Streptococcus thermophiles). Oprócz dostarczania wysoce biodostępnego białka, jogurt stanowi również doskonałe źródło wapnia oraz bakterii probiotycznych, co sprawia, że jogurt jest dobrym składnikiem zdrowego stylu życia. Codzienne spożywanie jogurtu, wzbogaconego żywym L. acidophilus, prowadziło do zaniku nawracającego zapalenia pochwy Candida w porównaniu z jogurtem pasteryzowanym. Dodatkowo stwierdzono korelację między aktywnością anty-Candida a obecnością bakterii kwasu octowego w stowarzyszeniach mlecznych. Hu i wsp. wykazali, że spożywanie jogurtu probiotycznego zmniejsza kolonizację grzybów u kobiet.
źródła :
1. Honda, K.; Littman, D.R. The microbiome in infectious disease and inflammation. Annu. Rev. Immunol. 2012, 30, 759–79
2. Nishida, A.; Inoue, R.; Inatomi, O.; Bamba, S.; Naito, Y.; Andoh, A. Gut microbiota in the pathogenesis of inflammatory bowel
disease. Clin. J. Gastroenterol. 2018, 11, 1–10.
3. Garcia, C.; Tebbji, F.; Daigneault, M.; Liu, N.N.; Kohler, J.R.; Allen-Vercoe, E.; Sellam, A. The Human Gut Microbial Metabolome
Modulates Fungal Growth via the TOR Signaling Pathway. mSphere 2017, 2, e00555-17.
4. Jafri, H.; Ahmad, I. Thymus vulgaris essential oil and thymol inhibit biofilms and interact synergistically with antifungal drugs
against drug resistant strains of Candida albicans and Candida tropicalis. J. Mycol. Med. 2020, 30, 100911.
5. Aitzhanova, A.; Oleinikova, Y.; Mounier, J.; Hymery, N.; Salas, M.L.; Amangeldi, A.; Saubenova, M.; Alimzhanova, M.; Ashimuly,
K.; Sadanov, A. Dairy associations for the targeted control of opportunistic Candida. World J. Microbiol. Biotechnol.
6. Hu, H.; Merenstein, D.J.; Wang, C.; Hamilton, P.R.; Blackmon, M.L.; Chen, H.; Calderone, R.A.; Li, D. Impact of eating
probiotic yogurt on colonization by Candida species of the oral and vaginal mucosa in HIV-infected and HIV-uninfected women.
Mycopathologia 2013, 176, 175–181.
7. Gunsalus, K.T.; Tornberg-Belanger, S.N.; Matthan, N.R.; Lichtenstein, A.H.; Kumamoto, C.A. Manipulation of Host Diet to Reduce
Gastrointestinal Colonization by the Opportunistic Pathogen Candida albicans. mSphere 2016, 1, e00020-15.
8. Da Silva, C.d.B.; Guterres, S.S.; Weisheimer, V.; Schapoval, E.E. Antifungal activity of the lemongrass oil and citral against
Candida spp. Braz. J. Infect. Dis. 2008, 12, 63–66.